Xá lợi hay xá lị là một trong những nội dung kỳ bí, được nhắc tới nhiều trong Phật Giáo. Đặc biệt ở các nước như Trung Quốc, Thái Lan,… rất nhiều chùa thờ cúng xá lợi hay thậm chí là Phật tử thỉnh xá lợi về thờ tại gia. Hôm nay, mời các bạn cùng Giác Ngộ Tâm Linh tìm hiểu những điều thú vị xung quanh vấn đề này nhé.
Nội Dung
1. Xá lợi là gì?
Xá lợi có nơi gọi là Xá lị, tiếng Phạn là Sarira nghĩa là những hạt tròn, giống như ngọc trai hay pha lê. Tuy nhiên, xá lợi có rất nhiều màu sắc từ xanh, đỏ, tím, vàng, bạc,… thậm chí có viên còn trong suốt và lấp lánh như kim cương. Những viên xá lợi được tìm thấy sau khi thiêu đốt thi thể của cao tăng nhà Phật. Trong tiếng Hán, xá lợi có nghĩa là Thân cốt hoặc linh cốt, hay được hiểu là xương nơi thân.
Trong Phật Giáo, xá lợi được lưu trữ như sự tưởng nhớ của các đệ tử, người ta tin rằng xá lợi có thể tỏa ra được năng lượng phước lành, bảo vệ, gia hộ cho người thiện và xua đuổi cái ác. Trong Phật Giáo có hai loại xá lợi đó là:
- Xá lợi Phật: được hình thành từ Kim thân của Phật. Trong Kinh sách ghi lại rằng khi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni tạ thế, Ngài được đem đi hỏa táng. Khi thiêu đốt xong họ thu được rất nhiều viên cứng, long lanh như ngọc.
- Xá lợi của người tu hành: xuất hiện sau khi thiêu đốt thi thể của người tu hành. Tùy vào đạo hạnh của người tu mà có những màu sắc, hình dạng xá lợi khác nhau.
Phần lớn xá lợi mà chúng ta đang nhìn thấy là của người tu hành, vì xá lị Phật rất hiếm, trừ khi phải đặc biệt hữu duyên. Thậm chí, người không có tâm từ bi, trong sạch thì có đặt xá lợi Phật trước mặt cũng không bao giờ thấy được.
Xem thêm: Thiền Vipassana là gì?
2. Nguyên nhân hình thành nên xá lợi
Cho đến nay, vẫn có nhiều tranh cãi về nguyên nhân hình thành xá lợi, người ta cũng đưa ra rất nhiều giả thuyết khác nhau về vấn đề này như sau:
2.1. Hạt xá lợi hình thành do ăn chay
Người tu hành thường giữ giới ăn chay, sử dụng các loại rau củ, hoa quả,… chứa nhiều chất xơ, vitamin, chất khoáng,… Điều này khiến hệ tiêu hóa của họ dễ hấp thụ muối phốt phát và cacbonat tích lũy tạo thành xá lợi. Tuy nhiên, giả thuyết này không thuyết phục, bởi người ta tìm thấy nhiều trường hợp vì người đó ăn thuần chay, nhưng cơ thể họ sau khi thiêu không có xá lợi.
2.2. Xá lợi hình thành do bệnh lý
Một số ý kiến cho rằng xá lợi có thể là do các bệnh lý như sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi mật,… cho nên khi đốt, sẽ còn lưu lại những viên sỏi mà người ta gọi là xá lợi. Tuy nhiên quan điểm này lại quá vô lý vì khi còn sống các vị sư không hề mắc các bệnh này mà chết do cơ thể lão hóa. Ngoài ra, sỏi cũng có hình dạng khác xá lợi và đặc biệt người ta còn tìm thấy những xá lợi tương thích với bộ phận cơ quan của cơ thể như xá lợi lưỡi, xá lợi trái tim,… Cho nên rõ ràng quan điểm này không hề thuyết phục.
Xem thêm: Tứ Niệm Xứ là gì?
2.3. Xá lợi hình thành do năng lực tinh thần
Một giả thuyết khác mang tính tâm linh hơn thì việc hình thành xá lợi xuất phát từ sức mạnh của tinh thần. Khi người ngồi thiền sẽ hội chân khí tới một điểm nào đó, thực hiện trong một thời gian dài có thể dẫn đến hình thành xá lợi. Do đó không chỉ cao tăng mà kể cả người bình thường nếu thực hành thiền cũng sẽ có xá lợi.
Tuy nhiên chúng ta cũng suy nghĩ thêm là không chỉ cao tăng theo Thiền Tông mới có xá lợi, mà rất nhiều vị sư theo pháp môn khác cũng có. Cho nên đạo Phật vẫn quan niệm rằng xá lợi là do quá trình tu hành và khổ luyện của Phật tử. Những người tinh tấn tu tập, nuôi dưỡng lòng từ bi, yêu thương thì sẽ có xá lợi.
4. Các trường hợp ngoài đời có xá lợi thật
Trong lịch sử thế giới, cũng đã ghi nhận rất nhiều trường hợp xá lợi là có thật.
4.1. Xá lợi Phật Thích Ca Mâu Ni
Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là nhân vật hoàn toàn có thật trong lịch sử. Khi Ngài viên tịch, người ta đem thân xác của Ngài đi hỏa táng và phát hiện trong tro có nhiều viên tinh thể trong suốt với hình dạng và kích thước khác nhau; lóng lánh như những viên ngọc quý. Người ta thu được tổng cộng 84.000 viên xá lợi đựng đầy 8 hộc 4 đấu.
Các hạt Xá Lợi này chia thành 8 phần được 8 quốc gia cổ đại Ấn Độ cất giữ. Về sau trải qua nhiều quá trình lịch sử, Xá Lợi Phật nằm nhiều nơi trên thế giới, để chúng sanh có cơ hội đến chiêm bái. Hiện có 2 quốc gia đang giữ nhiều xá lợi nhất thế giới là Ấn Độ và Trung Quốc. Đối với Phật Giáo, Xá Lợi Phật được xem là “pháp bảo”, thậm chí ở một số quốc gia tôn sùng Phật Giáo xá lợi được xem như “quốc bảo”, được người người tôn kính, trân trọng.
4.2. Xá lợi từ cao tăng
Về sau, trong lịch sử có rất nhiều nhà tu hành, các vị cao tăng có thành tựu lớn và sau khi viên tịch đều để lại xá lợi.
4.2.1. Nước ngoài
Tháng 12 năm 1990, một vị cao tăng đến từ Singapore là Hồng Thuyền pháp sư cũng để lại rất nhiều xá lợi. Sau khi ông viên tịch, mọi người hỏa thiêu thi thể của ông và tìm được 480 viên xá lợi trong tro cốt của ông. Có nhiều viên còn lóng lánh như pha lê; sáng rực lấp lánh như kim cương.
Pháp sư Khoan Năng – chủ trì Tây Sơn Tẩy Thạch Am ở huyện Quế Bình, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Ngày 27/9/1989, ngài viên tịch thọ 93 tuổi. Sau khi thiêu xác Ngài cũng tìm thấy 3 viên xá lợi màu xanh lục; đường kính mỗi viên lên tới 3-4cm, tựa như viên ngọc lục bảo.
Ngài Cưu Ma La Thập (Kumārajīva) là cao tăng, nổi tiếng với sự nghiệp luận dịch kinh Phật thời Hậu Tần. Trước khi viên tịch, Ngài có thề nguyện rằng: “Nếu kinh thư do ta phiên dịch không có sai lầm; thế thì sau khi thân thể ta hỏa thiêu cái lưỡi sẽ không bị thiêu cháy”.
Quả nhiên, sau khi hỏa thiêu thân Ngài, tất cả mọi thứ đã hóa thành tro bụi nhưng chiếc lưỡi hoàn toàn không bị hư tổn, vẫn còn nguyên vẹn. Hiện nay, xá lợi lưỡi vẫn đang được bảo vệ và thờ phụng ở Tháp Cưu Ma La Thập, thành phố Vũ Uy tỉnh Cam Túc, Trung Quốc.
4.2.2. Việt Nam
Tại Việt Nam, cũng có một số trường hợp các vị cao tăng để lại xá lợi. Theo Đại Việt Sử ký toàn thư, năm 1034, có hai nhà sư là Nghiêm Bảo Tính và Phạm Minh Tâm sau khi viên tịch đã để lại xá lợi. Những viên xá lợi này, ngày nay vẫn được thờ tại chùa Trường Thánh.
Đặc biệt nhất phải kể đến trường hợp của Bồ Tát Thích Quảng Đức. Năm 1963, Ngài chống lại chế độ đàn áp của Mỹ Diệm bằng cách tự thiêu trên đường trước sự chứng kiến của đông đảo người dân. Sau khi thiêu xong người ta tìm thấy trái tim không hề bị thiêu cháy mà nguội dần rồi cứng lại như một viên xá lợi màu nâu sẫm, gọi là trái tim bất hoạt hay trái tim xá lợi. Điều này đã tạo nên sự ám ảnh tâm lý với quân Mỹ Diệm. Hiện trái tim xá lị ấy đang thờ cúng tại Việt Nam Quốc Tự (Quận 10, TP. HCM) và hiện tượng xá lợi trái tim vẫn chưa một ai giải thích được.
5. Khoa học hiện đại nói gì về xá lợi?
Vài chục năm trở lại đây, các nhà khoa học cũng nghiên cứu để giải thích những hiện tượng huyền bí trong Phật Giáo. Thế nhưng khi người ta nghiên cứu hiện tượng xá lợi lại có nhiều vấn đề mà họ không thể giải thích.
Năm 1966, trong quá trình sửa chữa Tháp Mộc, chùa Phật Cung (xây dựng vào năm 1056), huyện Ứng, tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc. Người ta phát hiện hai xá lợi răng của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni giấu kín trong 1 bức tượng tại tầng thứ 4 của tháp. Trên 2 xá lợi này lại đính rất nhiều hạt xá lợi tròn, nhỏ cỡ hạt gạo,màu đỏ sẫm.
Tiến sĩ Cao Bân tiến hành phân tích một trong hai chiếc răng ấy và đưa ra kết luận như sau:
- Bề mặt xá lợi cực kỳ cứng: Bút khắc lên cũng không để lại dấu vết.
- Kết cấu chắc chắn vô cùng: Bị nén dưới áp lực 2000 tấn mà không bị biến dạng
- Dẫn nhiệt cực tốt: 1.000 ÷ 2.600 (W/m*K)
- Hàm lượng carbon vô cơ đạt đến 98,07%
Tiến sĩ nhận định các viên xá lợi này dường như không phải đến từ Trái Đất; nó có đặc tính giống loại kim cương Lonsdale đã từng được tìm thấy trong một thiên thể vũ trụ rơi vào Trái Đất.
Năm 1997, một người Pháp tên là W.C Peppé khi tiến hành khảo cổ tại vùng Piprava, phía Nam Népal. Ông tìm thấy một hộp bằng đá chứa xá lợi bên trong. Trên hộp có khắc văn tự Brahmi; và được dịch nghĩa nội dung như sau: “Đây là xá lợi của đức Phật. Phần xá lợi này do bộ tộc Sakya, nước Savatthi phụng thờ”.
Điều này đã chứng minh nội dung được ghi lại trong Kinh Trường A Hàm và những sách kinh điển khác về việc phân chia xá lợi Phật thành 8 phần cho 8 quốc gia cổ đại là hoàn toàn có thật. Điều kỳ lạ mà không ai giải thích được là trải qua hơn 25 thế kỷ, những viên xá lợi này vẫn còn nguyên vẹn; lấp lánh màu sắc.
Giác Ngộ Tâm Linh vừa giúp bạn tìm hiểu những điều thú vị về về xá lợi. Những “viên ngọc” này tồn tại như một minh chứng tâm linh chứng tỏ Phật vẫn tồn tại, hiện hữu trên thế gian này. Từ đó, giúp củng cố lòng tin và sức mạnh cho mỗi người Phật tử trên con đường tu hành của mình.